"ხევ­სუ­რეთ­ში სწორფრის ხორ­ცი­ე­ლად შეყ­ვა­რე­ბა არ შე­იძ­ლე­ბო­და, ეს უდი­დე­სი პლა­ტო­ნუ­რი სიყ­ვა­რუ­ლის გა­მოვ­ლი­ნე­ბა იყო! მისი ანა­ლო­გი მსოფ­ლი­ოს არ ახ­სოვს! ერთხელ სწორფრო­ბა და­ირ­ღვა, ოჩი­ა­უ­რე­ბი შე­უღლდნენ და თემ­მა ისი­ნი მო­იკ­ვე­თა. წყვი­ლი ჩეჩ­ნეთ­ში გა­იქ­ცა. ასე­თი იყო უძ­ვე­ლე­სი ქარ­თუ­ლი ეთი­კა!", - ეთ­ნოგ­რა­ფი გი­ორ­გი გი­გა­უ­რი ხევ­სუ­რე­თის გა­სა­ო­ცარ წეს-ჩვე­უ­ლებ­ზე გვი­ამ­ბობს...

- ცოლი გა­მო­საც­დე­ლი ვა­დით, წაწლო­ბა, სწორფრო­ბა... რა გან­სხვა­ვე­ბა იყო ამათ შო­რის?

- წაწლო­ბა ხევ­სუ­რეთ­ში არ ყო­ფი­ლა, ეგ ფშავ­ში იყო. წაწლო­ბა იყო ხევ­სუ­რუ­ლი სწორფრო­ბის გა­დაგ­ვა­რე­ბუ­ლი ვერ­სია, სა­დაც ხორ­ცი­ე­ლი კავ­ში­რე­ბიც ყო­ფი­ლა, სწორფრო­ბა კი და-ძმო­ბი­ლო­ბა იყო. სწორფრის ხორ­ცი­ე­ლად შეყ­ვა­რე­ბა არ შე­იძ­ლე­ბო­და, ეს უდი­დე­სი პლა­ტო­ნუ­რი სიყ­ვა­რუ­ლის გა­მოვ­ლი­ნე­ბა იყო! მისი ანა­ლო­გი მსოფ­ლი­ოს არ ახ­სოვს! ერთხელ ხევ­სუ­რეთ­ში სწორფრო­ბა და­ირ­ღვა, ოჩი­ა­უ­რე­ბი შე­უღლდნენ და თემ­მა ისი­ნი მო­იკ­ვე­თა. წყვი­ლი ჩეჩ­ნეთ­ში გა­იქ­ცა. ასე­თი იყო უძ­ვე­ლე­სი ქარ­თუ­ლი ეთი­კა!

წაწლო­ბა მე­ფის რუ­სე­თის გა­მო­ჩე­ნის მერე შე­ირ­ყვნა და ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი საყ­ვარ­ლე­ბის ურ­თი­ერ­თო­ბად იქცა. მერე მო­შა­ლეს! მოგ­ვი­ა­ნე­ბით ხევ­სუ­რეთ­შიც აკ­რძა­ლეს უფ­რო­სებ­მა! მე­ო­ცე სა­უ­კუ­ნის დრომ­დე იყო სწორფრო­ბა, 1950 წლებ­ში კი­დევ იცოდ­ნენ დღე­ო­ბებ­ში, ქორ­წი­ლებ­ში. ელჩი ჰყავ­დათ ქალს და ვაჟს და ერ­თმა­ნეთს სას­წორფროდ ახ­ვედ­რებ­დნენ. სწორფრო­ბა უწ­მი­დე­სი იყო და სიკ­ვდი­ლამ­დე ასე გრძელ­დე­ბო­და! სწორფრო­ბის არსს ძა­ლი­ან კარ­გად ჩას­წვდა გრი­გოლ რო­ბა­ქი­ძე და აღ­წე­რა თა­ვის ნო­ვე­ლა­ში "ენ­გა­დი"... ვერ ჩას­წვდა მი­ხე­ილ ჯა­ვა­ხიშ­ვი­ლი!

- ცოლი გა­მო­საც­დე­ლი ვა­დით რას ით­ვა­ლის­წი­ნებ­და?

- ერ­თგვა­რი ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი გა­მოც­და იყო, ხორ­ცი­ე­ლი სიყ­ვა­რუ­ლის მო­სამ­ზა­დე­ბე­ლი ერ­თწ­ლი­ა­ნი დრო! ცხოვ­რე­ბი­სე­უ­ლი ურ­თი­ერ­თო­ბა ჰქონ­დათ სახ­ლში, ახ­ლობ­ლებ­ში და სხვა­გან. ზოგი შემ­თხვე­ვა ამარ­თლებ­და, ზოგი ვერა. შემ­დეგ ჩვე­უ­ლებ­რი­ვად შე­ეძ­ლოთ და­შო­რე­ბუ­ლიყ­ვნენ და სხვა­ზე და­ქორ­წი­ნე­ბუ­ლიყ­ვნენ. ქუ­ჩა­ში შე­იძ­ლე­ბა მო­გე­წო­ნოს ან შე­გიყ­ვარ­დეს, მაგ­რამ სახ­ლში სხვა გა­მოც­და იყო. ნა­თე­სა­ო­ბას­თან ურ­თი­ერ­თო­ბის კულ­ტუ­რაც არ­სე­ბობ­და. ახლა რომ არის - ოჯა­ხი თა­ვის ნა­ჭუჭ­ში ჩა­კე­ტი­ლი, ასე არ იყო ადრე. ცოლი რომ მოჰ­ყავ­და კაცს, ის მის სა­ახ­ლობ­ლოს­თან და ოჯა­ხის წევ­რებ­თა­ნაც უნდა ყო­ფი­ლი­ყო შე­გუ­ე­ბუ­ლი. ერთი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში ხორ­ცი­ე­ლი კავ­ში­რი და­უშ­ვე­ბე­ლი იყო და შე­სა­ბა­მი­სად, შვი­ლიც არ ჰყავ­დათ! იცოდ­ნენ აკ­ვან­ში და­ნიშ­ვნაც. ჯი­ში­ა­ნი და მებ­რძო­ლი გვა­რე­ბი ერ­თდე­ბოდ­ნენ და ასე გა­მო­დი­ო­და მებ­რძო­ლი გე­ნე­ტი­კა. ასე ვი­ცავ­დით მიწა-წყალს.  განაგრძეთ კითხვა